Skip to content

kapitalizm

Kapitalizm va sotsializm: yakuniy maqsad nima?

17-19-asrlar davomida koʻplab qonli inqiloblar va qoʻzgʻolonlar doyaligida dunyoga kelgan kapitalizm oʻz hayotining birinchi yuz yilligini nishonlamay turib, jiddiy tanqidga uchray boshladi. Mana shu tanqid oʻti taftida kapitalizmning fundamental raqibi — sotsializm unib chiqdi. Shundan beri ikkisi hech kelishishni ham, yutqazishni ham istamay, jon olib, jon berib olishib kelmoqda.… Toʻliq matn

Korona va kapitalizm: jismoniy va ruhiy xastalik

Bugungacha yer yuzida yarim milliondan ortiq oʻlimlarga sabab boʻlgan bu pandemiya barchamizga jiddiy savollar berish uchun yetarlicha asos. Mana shunday jiddiy zarbalar, global tushkunlik va tanglik davrida insoniyat ongining oʻsishi jadallashishini tarix koʻp marta isbotlagan. Biz ham koʻpchiligimiz haligacha jiddiy qaramayotgan karantin voqeligidan bir oz chalgʻib, vaziyatga iqtisodiy-evolyutsion nuqtadan nazar tashlab koʻraylik.… Toʻliq matn

Kapitalizm va demokratiya – sevgisiz turmush

Demokratiya nima? Bunga turli falsafa va qarash egalari turlicha javob beradi. Kimdir demokratiya bu har kim istaganini qilib yashashi degan primitiv tushunchani yoqlasa, kimdir demokratiyani “xalq hokimiyati” deb rasmiy va mavhum taʼriflashdan nariga oʻtmaydi. Xoʻsh, demokratiya nima aslida? Uni yaxshi tushunish uchun avval demokratiya nima emasligini aniqlab olaylik.… Toʻliq matn

Ijtimoiy tenglik: nazariya va amaliyot

Har qanday jamiyat farovonligida ijtimoiy tenglik tamoyili juda muhim oʻrin tutadi. Bu tamoyil aholining turli qatlamlariga berilgan iqtisodiy va ijtimoiy imkoniyatlar keskin farq qilmasligi kerakligini taʼkidlaydi. Hatto oʻta kapitalistlashgan jamiyatlarda ham daromadlar aholining turli qatlamlari oʻrtasida nisbatan teng taqsimlanishiga qaratilgan siyosat olib boriladi.… Toʻliq matn

Ommaviy telbalik: spekulyatsiya va iqtisodiy pufaklar

Iqtisodda turli ijtimoiy omillar taʼsirida tinimsiz tebranishlar boʻlib turadi. Bu tebranishlarning aksari sof iqtisodiy asosga ega boʻlib, ular obyektiv iqtisodiy oʻzgarishlar natijasida yuzaga keladi.

Ammo iqtisod tarixida subyektiv omillar natijasida kelib chiqqan iqtisodiy tebranishlar ham koʻp kuzatilgan. Bunday tebranishlar ortida barcha hollarda spekulyatsiya va ommaviy telbalik turadi.… Toʻliq matn