Bozor iqtisodini nega aynan “bozor iqtisodi” deb ataymiz? Chunki bunday tuzumda iqtisodiy faoliyat yo‘nalishi va hajmini aynan bozor kuchlari – talab va taklif belgilab beradi. Nima, qanday va qancha ishlab chiqarilishi, qanday narxda sotilishini bozordagi shu mahsulot yoki xizmatga bo‘lgan talab va taklif hal qiladi.… Toʻliq matn
Bozor iqtisodiyoti nazariyasida ishsizlik va inflyatsiya bir biriga teskari bog’langan. Ishsizlik qancha katta bo’lsa, inflyatsiya shuncha tushishi va aksincha – bandlik ortishi narxlar ko’tarilishiga olib kelishi ko’zda tutilgan. Bu ish bilan ta’minlangan aholi iste’moli ortishi sabab ortadigan talab narxlarni ko’tarishi, ishsizlik tufayli daromadi kamaygan aholi yalpi talabi tushushi va bu narxlarni ham pastga olib tushishi bilan izohlanadi.… Toʻliq matn
Iqtisodda turli ijtimoiy omillar taʼsirida tinimsiz tebranishlar boʻlib turadi. Bu tebranishlarning aksari sof iqtisodiy asosga ega boʻlib, ular obyektiv iqtisodiy oʻzgarishlar natijasida yuzaga keladi.
Ammo iqtisod tarixida subyektiv omillar natijasida kelib chiqqan iqtisodiy tebranishlar ham koʻp kuzatilgan. Bunday tebranishlar ortida barcha hollarda spekulyatsiya va ommaviy telbalik turadi.… Toʻliq matn
Azal-azaldan davlatning kuchi uning boyliklari bilan oʻlchangan. Davlatning iqtisodiy qudrati koʻp jihatdan xalqaro savdoga bogʻliq. Shu bois alohida milliy iqtisod uchun xalqaro savdoda qanday ishtirok etish maʼqul ekani haqida bahslar hali ham davom etmoqda.
Xalqaro savdoga bugungi kunda ikki xil qarash bor.… Toʻliq matn
XVI asrda Yevropa tinimsiz narxlar oshishidan aziyat chekkan. Oʻsha davr olimlari avvaliga bunga hukumatlar chiqarayotgan tangalardagi qimmatli metallar ulushi borgan sari kamayib borayotgani – buning natijasida pul qadrsizlanib ketganini sabab deb bilishgan. Ammo shu davrda yashagan fransuz huquqshunosi Jan Bodin bunga boshqa sabab borligini taxmin qilgan.… Toʻliq matn